tlhIngan-Hol Archive: Wed Oct 04 13:19:38 2000

Back to archive top level

To this year's listing



[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next]

Re: nIn natlhlI' (was Re: DujwIj chu')



> jIja'pu':
>> nIn pollu' 'e' vISaHbe'.  loj nIn ngo' net buQDI', qaqchoH nIn chu'.

> ja' SarrIS:
>>bIlughchugh 'ej nIn wIpolta'chugh, qay'be' 'ach bIQaghchugh
>>'ej nIn wInatlhpu'chugh, qay'chu'. bIrchoH Hoch juH 'ej
>>qatlhchoH Soj wISuqmeH Qu'. bISuDba', 'ach bIlujchugh DIl
>>puqpu'lI'.

> choH qo'.  DaHjaj nIn moj wa'Hu' tar.  wa'leS nIn moj DaHjaj veQ.  chay'
> vImujlaH?  Hoch "petroleum" wInatlhta'chugh, ratlh "alcohol".  "petroleum"
> jo vuSlaw' yuQ qun, 'ach taHchugh tI reH "alcohol" "methane" joq wIlInglaH.
> cha'SaD ben qaq "wood".  cha'vatlh ben qaq "coal". cha'maH ben qaq
> "petroleum".  "plutonium" Hajbe'chugh yajbe'wI'pu', ghaytan qaqchoH 'oH'e'.
> (jISov, jISov...SuD woj choHwI' lo'wI' 'e' Daqap.)

SuDba'. reH lojtaH vay' Qaw'lu'pu'bogh. tar mojchugh wutlh 
bIQ vaj wutlh bIQ Say' lIngbe'lu'. QaHbe' cham. *plutonium* 
HeghmoH law' Hoch HeghmoH puS. ngoD 'oHbe'. jaS bIHar chaq 
yajHa'wI' SoH.

*methane* *alcohol* joq wIlInglaHbej 'ach DaHjaj nIn HoS 
wInatlhlI'bogh law' law' *methane* *alcohol* nIn 
wIlInglaHbogh law' puS. pemHov HoS pol tI nIn. QIt vI'. nom 
HoS wInatlhlI'. machungHa'be'chugh Do'Ha'. wIch wIrurchoH. 
telDu'qoq DIchenmoH 'ej DItuQ. mapuv 'ach pemHovDaq 
maSumqu'choH 'ej lagh'eghchoH telDu'qoqmaj 'ej mapumchoH.

mapuvlaHbej, 'ach pemHov wIghoSbe'nIS. nom nIn wInatlhlI'. 
machoHnIS. machoHQo'chugh Do'Ha'.

yapHa'mo' 'ej DoghchoHmo' law' Heghpu'bogh tayqeq'a'mey. 
HeghmeH tayqeqmaj yIQaHQo'.

>>vogh 'ul SuqnISlu'. Duj vo'meH yapbe' pemHov. wa'logh meQ
>>nIn vaj reH lojtaH. nIn wIlo'bogh wInupchugh vaj qa'meH nIn
>>wISammeH poH wIghur. 'ej muD yIqel.

> muD vIqelbej.  motlh nIn chu' Say' law' nIn ngo' Say' puS. lamqu' "coal"
> qul qar'a'?  Say'qu' "alcohol" qul qar'a'? 

'ach *coal* HuD'a'mey tIn law' *alcohol* yotlh tIn puS. 
qaStaHvIS wa' DIS *coal* qul HoS wInatlhbogh wIlengmeH 
qaStaHvIS DISmey law' vI'nISlI' *alcohol* vI wIlenglaHbogh.

Dajatlh: lojDI' Duj QuQ nIn, qay'be'. pu'HIchwIj HoS 
wIlo'laH.

> muD QIHbe' woj choHwI'. 

*Chernobyl*nganpu' yIja'.

> DaHjaj
> qay'taH woj veQ, 'ach Sengvetlhmo' woj'e' yIpIchQo'.  woQ'e' yIpIch.
> Qobchu' woj veQ 'e' luHar yajbe'bogh HajwI'pu'.  SengHa'moH net nIDqu' 'e'
> lutuch jay'.

toH! Dogh Hoch qum Hoch woQ je. valchu' chamwI'pu' neH. 
nISbe' woQ Dogh, Hoch Seng tI' chamwI'pu'. Daj qo'qoq 
Danajbogh. Sengvam lIngpu' chamwI'pu'. qay'bej.

> 'ach nIponlaHbe' qechmeywIj. 

jIQochbe'.

> ngoDHey DaHarbogh vISIghlaHbe'. 

ngoDHey DaHarbogh vISIghlaHbe'law' je. jatlh *China*nganpu':

wej vItmey tu'lu': vItlIj, vItwIj, vItna' je.

> ngoDHeywIj
> vImuchlaH neH.  qaSbej choH'a' 'e' 'ang qun 'e' vIlegh jIH. 

qun vIleghDI' Heghpu' *Inca*ngan tayqeq, *Rome*ngan tayqeq, 
*Egypt*ngan tayqeq *Greek* tayqeq je 'e' vIlegh jIH. reH 
taHtaH wo'meyvam 'e' Harbej Hoch tayqeq 'ej reH mataHtaH 
'e' DaHartaH SoH. qun buSHa' 'Iv? ghur tayqeqmaj yIn 'e' 
vISIgh 'e' vInID neH.

Hoch Seng tI'laH *Rome*ngan 'e' Har *Rome*ngan. HIq bIQ je 
vutDI' *lead* lo'. maw'choH DevwI'pu'. qay'bej. DaH *Rome* 
tayqeq wISammeH wutlh wIQul.

Hoch Seng tI'laH chamwI'pu' 'e' DaHar. chaq pemHov wIghoS 
'ej pujchoH telpu'qoqmaj.

> DaHjaj ghu'
> wIchoqnIS 'e' Daleghlaw' SoH.  vaj DoSmey DIqIp.  qay'be'; maQochtaHvIS wa'
> qo'Daq mataHlaH.

puqpu' vIghajbe'. ghaytan nIn wInatlhchu'pa' jIHegh. jIHvaD 
qay'be'.

> -- ghunchu'wI' 'utlh

SarrIS



Back to archive top level