tlhIngan-Hol Archive: Wed Mar 17 15:55:14 1999

Back to archive top level

To this year's listing



[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next]

Re: 'Iv jIH?



On Tue, 16 Mar 1999 14:23:44 -0800 (PST) Zrajm C Akfohg 
<[email protected]> wrote:

> On 16-Mar-99, William H. Martin wrote:
> > According to Zrajm C Akfohg:
> >> 
> >> De'vam yIlaD!
> 
> > vIlaDpu'.
> 
> maj. DaH De' chu' yIlaD!

batlh bIjatlh.

> >> *Zrajm* lupong jupwI'.
> 
> > ponglIj jatlhlaHchu'be' tlhInganpu'.
> 
> bIlugh 'ach pongwIj vIwuqbe'pu'.
> *maHvatlh* jIpong'egh, wa'Hu' vIwuqta'.

If we go by our current understanding of the verb {pong}, that 
should be <<jIHvaD *maHvatlh* vIpong.>> Another way this might 
be said is: <<jIHvaD *maHvatlh* lupongnIS tlhInganpu' wa'Hu' 'e' 
vIwuq.>>

> >> *Uppsala*Daq juHwIj vIghaj.
> 
> > *Uppsala* DaDab. mu' <<Dab>> DaghovlaHbe'chugh vaj *Klingon for
> > the Galactic Traveler* yISam. juH Dablu'.
> 
> yIyaj. paqvam vIghaj. jIQubchu'be' neH. DaH qay'be'.

maj.

> >> *Sweden*Daq veng 'oH, *Uppsala*'e'.
> 
> > *English* DajatlhlaH'a'? chaq tlhIngan Hol neH wIlo'nIS. Daj.
> 
> chaq *Sverige* wIlo'laH'a'?
> SepvamDaq pongDaj 'oH, Sep'e'.

jIyajbe'.

> 'ach tlhIngan pong 'oHbe' je.
> 
> >> *university*mo' *Sweden*Daq noy *Uppsala*.
> 
> > maj.
> 
> >> *university*Daq HolQeD, *Swedish* pab je vIHaD.
> 
> > *Sweden*ngan Hol vIyajbe'chu'. loQ *Denmark*ngan Hol
> > vIHaDchoHpu' 'ach not jIghojqu'. "For for ikke for, for for
> > lam." reH mumISmoH mu'mey <<muder>> <<mudder>> je.
> 
> Daj. *Sweden*ngan Hol vIjatlhchugh vIjatlhnIS "Får får inte får, för får får
> lamm". loQ tlhaQ mu'tlheghvam.

reH mu'tlheghvam jatlhlu'DI' Haghchu' Hoch *Denmark*ngan. not 
Doy'moH. not DalchoH. chaHvaD qIDna' 'oHchu'.

> <<muder>> <<mudder>> je yIQIj! <<SoS>> jatlh'a' wa'?

HIja'. <<chot>> 'oS latlh. chay' *muder mudder* mughlu'? <<chot 
SoS>>? <<SoS yIchot>>? jISovbe'.

> >> naDev jupwI' law' je.
> 
> > naDev law' jupwI'.
> 
> <<je>> vIlo'laHbe', 'e' vIHar'a'? vaj *TKD p.55* yIlaDnIS!

mu'tlheghlIjDaq wotna' 'oH nuq'e'? <<naDev jupwI' law' je.>> 
"Here my many friends also." qay'be' <<je>>. qay' mutlhegh naQ.

> >> *friday* maghom jIH, jupwI'.
> 
> > *Friday* maghom jIH jupwI' je. mamI'. QoQ wImuch.
> 
> cham QoQ vIparHa'. QoQ 'ugh vIparHa'qu'.
> cha'Hu' ram mI'wI' vInaj. Huj.

bInajDI' mI'chu''a' mI'wI'? chay' Huj?

> >> Dargh matlhutlh 'ej majatlhchuq.
> 
> > mamI'qu'mo' bIQ wItlhutlhqu'. DIrmajvo' bIQ nargh.
> 
> 'e' vIHar. jImI'taHvIS jISaghchu'be'. rut lopno' vImuv 'ej HIq vItlhutlh.
> rut chech 'ach pIj chechbe'. 

maj. chechlu'DI' mI'laHchu'be'. rut jIchechpu' 'e' vIpay 'ach 
not jImI'chu'pu' 'e' vIpay.

> pIj tlhejchuq neH jIH, jupwI' je. Dargh matlhutlh. majatlh. 'e' QaQ.

Again, you have {'e'} as the direct object of {QaQ}. Examine 
this. You are trying to say something that is easier to say in 
English (and probably Swedish, too) than it is in Klingon. Maybe 
recast it something like {Dargh matlhutlhmo' 'ej majatlhmo' QaQ 
wanI'} or use {'e' vItIv}.

> 'ach jImI'laHpu', wa' jaj 'e' vIghoj.

Ummm. That sounds like you can't dance but you don't know it 
yet. "But one day I will learn that I have not been able to 
dance." DaH jImI'laHbe' 'ach ghaytan mI'meH mIw vIghoj.
 
> >> motlh yInwIj vItIv.
> 
> > DatIvbe'chugh Dalo'Ha'.
> 
> jIQochbe'. bIlugh.
> 
> > reH yInmeymaj DInatlhnIS. DInatlhchu'jaj!
> 
> tlhIngan Hol vIjatlh vaj yInwIj vIlo'chu'.
> yIn nI' yISIQ 'ej yIchep!

'ej yIn nI' DaSIQpu'DI' 'ej bIcheppu'DI', batlh bIHeghjaj!

> > charghwI' 'utlh
> 
> /maHvatlh, ghojwI'
> 
> -- 
>    Zrajm C Akfohg    www.come.to/dark   Tel:018-500911
>    Uppsala, Sweden   [email protected]    ICQ:16769663
> 

charghwI' 'utlh




Back to archive top level