tlhIngan-Hol Archive: Tue Feb 23 22:52:58 1999
[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next]
A Grimm story
Comments and corrections welcome. How would you have translated this story
differently?
qaStaHvIS no' poH, Dochmey neHchugh vay', vaj tugh ghaj. 'IHqu'bogh puqbe'pu'
law' ghaj wa' voDleH. Qupchu'bogh puqbe'Daj 'IH law' Hoch 'IH puS 'e' SIv
Hovna'. voDleH juH'a'Daq Sum ngem Hurgh. ngem botlhDaq Sor tu'lu'. bIQHal
So'law'meH Sorvam, pormeyDaj lo'.
wa' jaj tujqu'taHvIS muD, ngem 'elta' voDleH puqbe'vam 'ej bIQHal bIr retlhDaq
ba'. tamchu'taHmo' jotchoH. baS moQ chuHchoH ghaH, 'ej Hev. vaj Quj. 'ach
tugh ghopDajDaq HevHa' 'ej yavDaq pum moQvetlh. yavDaq nech 'ej bIQDaq pum.
narghpa' moQ, bejtaH ta'be'Hom. 'ach 'ujmey law' Saw'mo' bIQ, bIQHal rav
leghbe'.
jach 'ej SaQ ghaH. tugh ghogh Qoypu'. jatlh: voDleH puqbe', qatlh bISaQ?
naghmey taDmoH mInDu'lIj bIQna'. Davuplu'
ghogh mung Daq ngu'pu' ta'be'Hom, 'ach bIQ jeqbogh 'erqoq nach moHqu' neH legh
ghaH.
jang ta'be'Hom: pa' SoHtaH, 'er. toH. bIQHalDaq pumpu'mo' baS moQwIj,
jISaQ.
ra' 'er: yISaQtaHQo'! SoHvaD vISuqqa'laH. jIchavpu'DI' jIHvaD nuq Danob?
jang ta'be'Hom: Doch DaneHbogh qanobbej, 'eroy. nuq DaneH? SutwIj
ghIghmeywIj ta'mIvwIj ghap DaneH'a'?
jang 'er: ghobe'. jIHvaD ram SutlIj ghIghmeylIj ta'mIvlIj je. chomuSHa'
vIneHbej. qochwI' Damoj 'ej matay'DI' maQuj vIneHbej. raSlIjDaq jIba' 'ej
baS jengva'lIjvo' jISop 'ej tu'lumlIjvo' jItlhutlh 'ej QongDaqlIj 'IHDaq
jIQong vIneHbej. jIHvaD bIlay'chugh, bIQDaq jIghIrqang. baS moQlIj
vISuqqa'qang.
jang ta'be'Hom: HIja'. moQwIj DaSuqqa'chugh, vaj SoHvaD Hochvam vIlay'.
'ach Qub ta'be'Hom: QIp 'erqoq. jatlh 'e' mevbe'. bIQ Dab ghaH, latlh
'ermey rur. nughmaj jeSlaHbe' 'er!
lay'mo' ta'be'Hom 'ej Harmo' 'er, bIQ bIngDaq nachDaj ghIrmoH. tugh moQ
Sampu'. nujDajDaq 'uch 'ej Sal, vaj yavDaq moQ chuH. QujjanDaj leghqa'DI'
ta'be'Hom, Quchchu' ghaH, 'ej woH, 'ej nom qet. mej.
jach 'er: yIloS! yIloS! HItlhap. bIqetbogh laH nom law' jIqetbogh laH nom
puS.
'ach qImbe' ta'be'Hom. SIbI' juHDaj 'el ghaH. 'ervetlh lIjbej ghaH. bIQHal
chegh 'er. pa' ratlh.
jaj cha'DIch: tay'DI' voDleH qochpu'Daj ta'be'Hom je, ba'taHvIS chaH, baS
jengva'Dajvo' SoptaHvIS ta'be'Hom, Hur bagh letlhDaq wab Huj Qoy ghaH. bIQ
rur wab. tugh lojmIt mup ghop. jatlh ghogh: ta'be'Hom 'IH, jIHvaD lojmIt
yIpoSmoH!
Qam ta'be'Hom 'ej Hur bej. 'ach 'er neH leghmo', nom lojmIt SoQqa'moH.
raSDaq ba'qa'. chISchoH qabDaj. Haj puqbe'Daj 'e' tlhoj voDleH. jatlh:
puqwI', lojmItDaq nuq 'oH? Dunge'meH loD'a' 'oH'a'?
jang ta'be'Hom: ghobe', vavwI'. loD'a' 'oHbe'. moHqu'bogh 'erqoq tIn neH
'oH.
jatlh voDleH: 'er? qatlh DuneH 'er? puqbe'wI'.
jang ta'be'Hom: 'oy', vavwI'. qaja'chu'. wa'Hu' ngem bIQHal retlhDaq baS
moQwIj vIQujtaHvIS, bIQDaq pum moQ. jISaQmo', jIHvaD moQ tlhapqa' 'ervam.
juH'a'maj ghoS 'ervam 'ej qochDaj vIgheS 'e' vIlay' 'e' raD ghaH. bIQvo'
mejlaHbe' ghaH 'e' vIQub, 'ach DaH naDev ghaHlI'.
lojmItDaq mup 'er ghop 'ej jach 'er: voDleH puqbe', voDleH puqbe', jIHvaD
yIpoSmoH. qochwI' DagheS 'e' Dalay' SoH. Hov tIH tujqu' DajunmeH Sor bIngDaq
bIba'pu'.
bIQHal bIrvo' moQlIj vItlhappu'.
jatlh voDleH: puqbe'wI'. bIlay'pu'. batlh bIvangnIS. SIbI' yI'elmoH.
HeQ ta'be'Hom. lojmIt poSmoH. yIttaHvIS 'er, ta'be'Hom qamDu'Daq quSDaq je
Sumqu' ghaH. 'ach ba'DI' ta'be'Hom, jach 'er: SoH retlhDaq HIcholmoH!
DaH HeQqangbe' ta'be'Hom, 'ach ghaH raD vavDaj. quSDaq ghaHtaHDI' 'er, SIbI'
raSDaq Sup ghaH 'ej ra': DaH jIHDaq jengva'lIj mach yIyuv! maSop jIH SoH je.
ruch ta'be'Hom. 'ach Quchbe' net tu'. Soj tIvba' 'erqoq. qaStaHvIS ghu'vam,
bID Soj'e' tlhapta'bogh 'erqoq, ta'be'HomvaD noblaw' ghaH. Soppu'DI', pay'
jatlh: jISoppu' 'ej jItlhutlhpu'. jIyon. DaH jIDoy'. choQ cha'DIch QongmeH
pa' yIghoS. HIqeng! QongDaq Sut tun yIlan. maQongtaHvIS, matay'rup.
QoyDI' ta'be'Hom, SaQchoH. 'ervam bIr Haj ghaH. HotlaHbe' 'ach DaH
QongDaqDaj 'IHDaq Qong 'ervam neH ghaH jay'.
SaQmo' ta'be'Hom, belbe' voDleH. jatlh: DuQaHpu'mo' vay', DaH DamuSlaHbe'.
toH. lobnIS ta'be'Hom Qup. 'erqoq woHmeH cha' nItlhDu' lo' ghaH. qengtaHvIS
HopmoHchu'. choQ cha'DIchDaq paw chaH. pa'Daj wa' DopDaq 'er lanpu'
ta'be'Hom. qaSlI' choS: QongDaqDaq Qot ta'be'Hom. QIt Dopvo' nargh 'er.
ta'be'HomvaD jatlh 'er: jIDoy'qu'. HIwoH. QongDaqDaq HIlan.
bIruchbe'chugh, vavlI'vaD jIja'.
QoyDI' ta'be'Hom, nong 'ej QeH. 'er 'uch ghaH 'ej baH, vaj reD mup 'er. Hoch
HoSDaj lo'ta' ghaH. jatlh ta'be'Hom: DaH bItamchoH 'e' vItul, 'erqoq moHqu'.
pumtaHvIS 'er, mInDu' 'IH ghajbogh ta'loDHom moj ghaH. ta'be'Hom merqu'
wanI'vam. qaSpu'DI' ghu'vam, qochpu'na' moj chaH. nay' 'ej Saw 'e' ghIb
ta'be'Hom vav.
qaSpa' tlhoghtay, qunDaj QIj ta'loDHom. 'er mojpu' ghaH 'e' raD be' mIgh.
ghaH toDpa' wa' voDleH puqbe', bIQHal Dab ghaH 'e' qIch be'vetlh mIgh. toDlaH
pagh vay' pIm.
qaSpu'DI' tlhoghtay, ta' yoSDajDaq leng loDvam be'vam 'e' chup ta'loDHom. vaj
qaStaHvIS tlhoghtay jaj, voDleH juH'a' tlhopDaq Duj 'IHqu' vIHmoH chorgh
Sarghmey chIS. nachchajDaq Qa' veD chIS baS tlheghmey Doq je tu'lu'. Duj
retlhDaq Qam ta'loDHom toy'wI'. Quchbe'chu'mo' matlhwI'vam, jorbe'meH tIqDaj,
tIqDajDaq wej baS ghomey baghpu' ghaH. tugh tlheD ta'loDHom be'nalDaj je Duj.
'emDaq lIgh toy'wI'vetlh. mochDaj toDlu'pu'mo' DaH Quchchu' toy'wI'. leng
'ej leng, 'ach wej Hop. tugh wab chuS luQoy. ghorlaw' vay'.
toy'wI'Daj tIq Dechbogh baS ghomey Sovbe' ta'loDHom. vaj ghel: qaH, ghor'a'
Dujmaj?
jang toy'wI': ghobe', joHwI'. bIQHalDaq Daweghlu'taHvIS, jorbe'meH tIqwIj,
tIqwIj DechmeH baS ghomey vIlo'pu'; DaH jIQuchmo' ghortaH bIH. porghna'
Daghajqa'mo' 'ej yoSlIj DaghoSmo' 'ej Dutlhejmo' be'nal 'IH, vaj jIQuch.
Qob qaDtaHvIS mochDaj toy'chu'pu'mo' matlhwI'vam, not lulIj ta'loDHom
ta'be'Hom je.
pItlh
peHruS