tlhIngan-Hol Archive: Tue May 13 12:15:30 1997
[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next]
Re: wot buv
- From: Marc Ruehlaender <[email protected]>
- Subject: Re: wot buv
- Date: Tue, 13 May 1997 14:15:26 CDT
I wrote:
> The following post is intended to start discussion on how to
> describe Klingon Grammar in Klingon. I'm NOT a grammarian!
> Thus, if there are _factual_ errors in my description, please
> just point them out, give a more correct statement, etc.
>
> Other than that: please let me hear _your_ ideas on the topic!
>
ok, so nobody has any ideas (so far)? tough luck! I'm stuck with
myself :( Nevertheless could any (ex-)(B)grammarian have a look
at the contents and tell me if there's anything wrong with the
way I look at things? thanks.
> ================================================================
>
> wot buv
>
> (pabpo' vIDa vIneHbe'. SaqaD neH.)
>
> wot vIbuvmeH, cha' potlh vIbuS.
> potlh wa': moHaq ghom naQ wIlo'laH'a'?
> potlh cha': DIp luQIjmeH wot wIlo'laH'a'?
>
> vaj wej wot ghom vIcher:
>
> wot ghom wa': wotvam DIlo'DI' moHaq ghom naQ wIlo'laH.
> - wot ghomHom wa': not mojaq vagh ghajbogh DIp 'oSlaH moHaq.
> (mojaq loS <<-moH>> wIlo'DI', chaq teHchu'be'.)
> - wot ghomHom cha': rut mojaq vagh <<-vaD>> ghajbogh DIp 'oSlaH moHaq.
> DIp luQIjmeH wotvam DIlo'laHbe'.
>
> wot ghom cha': wotvam DIlo'DI' moHaq ghom naQ wIlo'laHbe'.
> <<jI->>, <<bI->>, <<ma->>, <<Su->>, <<yI->>, <<pe->> je neH DIlo'laH.
> mojaq loS <<-moH>> wIlo'DI', moHaq pIm DIlo'laHba'.
> DIp luQIjmeH wotvam DIlo'laHbe' je.
>
> wot ghom wej: DIp luQijmeH wotvam DIlo'laH.
> wotvam DIlo'DI' moHaq ghom naQ wIlo'laHbe'.
> <<jI->>, <<bI->>, <<ma->>, <<Su->> je neH DIlo'laH.
> mojaq loS <<-moH>> wIlo'DI', moHaq pIm DIlo'laHba' je.
>
> ghom wa' wotvaD <<wot naQ>> vIpong.
> ghom cha' wotvaD <<wot nap>> vIpong.
> ghom wej wotvaD <<wot le'>> vIpong.
>
> yepnISlu': <<yI->>, <<pe->> je DIlo'laHbe'chugh, wot le' 'oHbejbe'
> wotvam'e', 'ach chaq wot nap 'oH.
>
> motlh wot naQvaD <<transitive>> pong DIvI' Hol jatlhwI'.
> rut ghomHom cha' wotvaD <<ditransitive>> pong.
> motlh wot naQbe'vaD <<intransitive>> pong.
>
> wot nap tlhejlaH wa' DIp le' neH. DIpvamvaD <<wot DIp>> vIpong.
> wot DIp 'oSnIS wot moHaq.
> DIp luQIjmeH wot le' wIlo'laHbe'DI', wot nap Da.
>
> wot naQ tlhejlaH cha' DIp le'. wa' 'oH wot DIp'e'.
> latlhvaD <<DIp potlh>> vIpong. cha' DIpvam 'oSnIS wot moHaq.
>
> ghomHom cha' wot wIlo'DI', rut mojaq vagh <<-vaD>> ghaj DIp potlh.
> 'ach vaj DachnIS. SaHlaH DIpvam 'oSbogh moHaq neH.
> ghomHom wa' wot wIlo'DI', not mojaq vagh ghajlaH DIp potlh.
>
> ------------
>
> DaH potlh pIm wIbuSlaH:
> wot buSlu'chugh, chay' wotvam buvlu'?
>
> !!! rInbe'qu' Qu' !!!
>
> naQbejbogh wot:
> moHaq <<jI->>, <<bI->>, <<ma->>, <<Sa->>, <<yI->>, <<pe->> je neH
> lo'laHbe' 'e' wISovbej.
>
> chav (V-3: 15) cher (V-3: 15) chov (IV-3: 4) chu'(2) (TKD: 73)
> Dub (V-3: 15) ghaj (TKD: 1) ghIj (TKD: 176) ghItlh (TKD: 172)
> ghoS (TKD: 28) HoH (TKD: 37) Hotlh (TKD: 44) Hub (III-4: 10)
> jatlh (TKD: 170) ja' (TKD: 36) je'(1) (TKD: 41) jol (TKD: 1) jon (TKD: 67)
> laD (TKD: 172) lan (TKD: 172) legh (TKD: 34) lI'(2) (TKD: 42) lo' (TKD: 46)
> moj (TKD: 22) neH (TKD: 41) nej (TKD: 37) nID (V-3: 15) ngIl (V-2: 14)
> pol (TKD: 172) qagh (TKD: 67) qaw (TKD: 39) qIp (TKD: 34) Qan (III-4: 10)
> Qaw' (TKD: 39) rar (IV-3: 5) ra' (TKD: 43) Sam (III-4: 10) SeH (TKD: 40)
> Sop (TKD: 172) Sov (TKD: 66) Suj (TKD: 170) Suq (TKD: 41) ta' (TKD: 172)
> tu' (TKD: 171) tlhap (TKD: 29) tlhutlh (TKD: 172) voq (TKD: 171)
> wuq (V-3: 15)
>
> naQba'bogh wot:
> DIp potlh ghajlaw'.
>
> buS (TKD: 60) chaw' (III-4: 11) cha' (TKD: 72) chIl (TKD: 176)
> Da (TKD: 175) DIl (TKD: 171) ghom (IV-3: 5) ghuS (TKD: 37) jab (TKD: 171)
> laQ (TKD: 73) lIj (IV-3: 4) magh (V-3: 15) mev (TKD: 172) nIS (V-2: 14)
> nob (TKD: 180) ngaS (V-3: 15) pab (IV-3: 5) qem (TKD: 180) Qotlh (TKD: 56)
> rur (III-4: 10) SaH(2) (IV-3: 5) SeH (III-4: 11) SIj (TKD: 171)
> tuQ (V-2: 14) 'el (TKD: 178) 'oS (V-2: 14)
>
> naQlaw'bogh wot:
>
> bach chop HaD HIv je'(2) mup pe' poj Qoy So' tam(2) yaj
>
> napba'bogh wot:
> DIp potlh ghajlaHmeH, mojaq <<-moH>> wIlo'nISlaw'.
>
> ghur (IV-3: 5) jIj (V-3: 15)
>
> naplaw'bogh wot:
>
> baH ba' chen che' chol Hagh Haw' Hegh jaH jegh joq jun lab leng leS luj
> nargh nep qaS qet Qam QIH Qong QuS SuD(2) Sutlh taH(2) wuQ yIn yIt 'oy'
>
> le'bejbogh wot:
> DIp QIjlaHbej.
>
> bIr (TKD: 171) chu'(1) (TKD: 73) Doy' (TKD: 49) Hop (III-2: 9)
> jaq (TKD: 71) jej (III-4: 10) law' (III-4: 10) motlh (IV-3: 5)
> ngo' (V-2: 14) potlh (IV-3: 5) pov (IV-3: 4) po' (IV-3: 4) puS (V-2: 14)
> QaQ (TKD: 170) Qatlh (III-4: 10) Qav (III-2: 9) ram (TKD: 50) tIn (TKD: 49)
> tIq (IV-3: 5) tlhol (V-2: 14)
>
> le'law'bogh wot:
>
> boch chIm Do' Hem lam lI'(1) lugh matlh moH pIm pIv qan qay' Sar tam(1) tuj
> 'IH
>
> ------------
>
> HomDoq
>