tlhIngan-Hol Archive: Tue Feb 07 14:53:31 2012
[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next]
Re: [Tlhingan-hol] nuq bop bom: 'ay' wa'vatlh wejmaH wa': <Sapta'>
Sent from a mobile device through a temporary connection.
On 2012-02-07, at 13:30, "ghunchu'wI' 'utlh" <[email protected]> wrote:
> On Wed, Jan 18, 2012 at 12:43 PM, Qov <[email protected]> wrote:
>> "bInep," jatlh qImyal. "wa'Hu' Danumbejta'chugh qatlh SIbI' Daja'be'pu'?
>> qatlh ja'be'pu' SoghlI'? Sogh ghaH 'e' Sovbe'pu' jay'." Hota'ro' bejtaH Sa'.
>
> chaq Sov 'ay'Daj. Sogh Degh tuQ net legh.
DaH Sov, 'ach ropyaHDaq vemDI' Sogh ponglu'DI' morgh. vajarvaD bep. ngugh taDajDaq Qagh 'oH 'e' Har.
>> Hota'ro' roSHa'moHlu'law'. QubtaHvIS vajar, jatlh ghutar, "ngugh
>> chechchu'pu' Hota'ro' Sogh, Sa' qImyal."
>
> Sa' qImyal jatlhmo', chaq Sa'QejDaq boghpu' 'e' vIHarrup...'a Hota'ro'
> 'ungya' je pongDI', nungbe' patlh. Qagh'a' neH?
Qagh 'oH. pIj tlhegh mu' Qav cha'be'mo' Open Office Write, vay' vInop pagh chelHa'.
>> "ghuy'cha'! yaHDajDaq vulchoHpu'.
>> Heghpu' 'ungya Sogh DaHjaj po 'e' lIj. DotlhDaj qawbe'chugh mumerbe'."
>> nepbe' je ghutar.
>>
>> SImlaw'taH qImyal. jatlh, "vaj 'Iv ghaH raQpo''e'?"
>>
>> "ghutar," jatlh vajar. "Dujvo' vIQaylI'mo' DaH yaHDaj chu' HIjnISlu'."
>
> yaHDaj chu'*Daq* HIjnISlu'.
>
> HIj'a'? tep ghaH'a'? nuv luplu' 'e' vIpIH.
bIlugh. pIj HIj vIlo'Ha'. qama' HIjlu' 'e' vIlaj 'ach lagh luplu'.
> raQpo' ghaH je vajar'e' qar'a'? juHqo' ropyaH ghoSnIStaH.
Dugh HoD ghaHtaHmo' DaH raQpo' ghaHbe'.
>> "ra'wI' lupwI' jIHbe'. Qo'noS vergh'a' wIghoSchu'," jatlh qImyal.
>>
>> "majQa'," jatlh vajar. "Qo'noS vergh'a' yaH cha'maH cha'Daq vumchoH ghutar."
>
> chong!
Duj law' chIjta' vajar.
>
>> jIH Sen ghutar 'ej SIbI' lajlu'. Dalmo' vergh'a', reH mang lajrup. yayHom
>> chavta'. beq neHlaw'pu'mo' qImyal, Qanta'. chaq lo'laHbe'. ghaytan potlhbe'
>> 'ach Sa' lutojta'. noD Sa' 'e' loS.
>
> ngup
tlham.
>> jatlh Sa', "raQpo' ghaHchugh Hung mIw le'--"
>>
>> jatlh vajar, "Sa' SoHmo' qavuv, qaH, 'ach jIH beqwIj je jupIHtaHmo' jIpuQ."
>
> beqwI'
>
> Or do you think of the "crew" meaning as something distinct from
> "crewman" with an implied plural?
I do, like qorDu'. I've been using it that way all along, more often than the wa' beq way.
> {pIH} means "be suspicious" or "expect". I don't think it works for
> "suspect" this way. Perhaps {voqHa] "distrust" would suffice.
Hmm, You are correct. I've probably made that one a lot. I hope I can catch them all.
>> "Dujmaj bonuDta'. 'aHmaj bonuDta'. tlhIngan matlh maH. quvmaj boHonchugh
>> SIbI' ghopum. Hung mIwmeyvetlh DI- DI---"
>
> majQa', vajar. ngupvetlh pIH yIqaD!
:-)
>> jatlh ghutar, "HungpIn jIHmo' Seng vIghovneS Sa'. Duj quv choqtaHmeH ra'wI',
>> quvHa'ghach luqembe' mebpu' 'e' 'olnISchu' ra'wI', 'ach tlhIngan quv
>> mawbe'meH Qatlh Qu'. qavuvmeH 'ej quvwIj vItobmeH munuDchu' HunglIj 'e'
>> vISap, ghIbchugh HoDwI'."
>
> (chay' not <ghIb> vIleghpu'? mu'ghom naQ vIghItlhnISqa'ba'.)
Qu'wIj vIchavtaH!
>> "chopumbe' 'e' vISovchu' 'ej *veS* quv vIchoq 'e'
>> DavoqlaH."
>
> QaQqu' ghutar. Doj yol jorbe'moHmeH laHDaj.
ja' ghutar, "nuv quv vIvuvtaHmo' Solbe'.
>> <HungpIn> per'eghtaHmo' ghutar mon vajar. 'avwI' chu' ghaH ghutar'e'. puch
>> Say'moHwI' ghaH. 'ach Hoch Qu' ta'choHDI' buSchu' 'ej wo' quvmoHmeH ta'chu'.
>
> DaHjaj puch Say'moHchugh, ghaytan 'embe'.
meghDaj pollaHchu'chugh vaj SuvwI'na' mojta'.
>> lagh tlhochbe' vajar. jatlh, "vIghIb 'ej jIH munuD je HunglIj 'e' vIghIb."
>
> nom Sapqanglaw'.
chaq mob ghutar neHbe'. chaq ghutar meq parHa' neH.
>> Sappa' yevqu' Hota'ro' 'ach tagha' jatlh, "pagh vISo' 'e' vItobvIpbe'qu'."
>> jeQlaw' Sogh 'ej pe'vIl jatlh.
>
> 'utbe'law' mIw, 'a rojchugh chaq lI'.
Sapbe'chugh wa' beq nub'eghmoH.
>> jatlh, "qechraj vIlaj. quvraj botobchu'ta'DI' rInjaj pIHchuqtaHghachvam."
>
> jatlh qImyal qar'a'? chuHbe' lut.
vItI'.
> {pIHchuq} probably only means "expect each other". Good word otherwise, though.
One of many such uses I must address.
>
>> 'avwI'pu'DajvaD jatlh, "Hung pa'Daq laghvam Soghvam je tIDor.
>> lunuDlu'chu'qu' 'e' yI'ol."
>
> 'ej HoDvam?
qaStaHvIS tup puS HoD pol qImyal.
>> "qaHpu'," jatlh 'avwI' 'ej DevchoH.
>
> Klingon is such a concise language. "If you will please follow me,
> Sirs, we will be more than happy to subject you to detailed and
> uncomfortable scrutiny."
Dayajchu'mo' chomonmoH.
- Qov
_______________________________________________
Tlhingan-hol mailing list
[email protected]
http://stodi.digitalkingdom.org/mailman/listinfo/tlhingan-hol