tlhIngan-Hol Archive: Mon Jan 02 08:29:26 1995

Back to archive top level

To this year's listing



[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next]

Re: tlhIngan Hol tlhol



According to [email protected]:
> 
> Sajatlh, tlhInganpu', juppu'na', jaghpu'Hey, Holtejpu', De'wI' chamwI'pu' je.

mu'tlheghvetlh vIlaDDI' nI'qu' jabbI'IDvam 'e' vISov. poH yap
vIghaj 'e' vItul. wa'Hu' vIjang 'e' vInID 'ach juHDaq pay' mev
HoS 'ej qIjchoH HaStawIj. Do'Ha'.

> ... 'a qay'
> wa': De' wIja'bogh DellaH mu'tay' net poQ. De'wI' De', tera'ngan yIn vay' De'
> joq ja'lu'meH yapHa' mu'tay'. nuq Delrupchu' 'oH? 'e' vIyu'DI', SIbI'
> vISovlaH, mu'tay' vIqelchugh: tlhIngan yIn, Qo'noS wo' wanI' joq DellaHchu',
> 'a loQ lI'be' De'vam. 'a chaq DajlaHmo', maja'chuqmeH meq wIghaj. qar'a'?

qaQochqu'. naDev jabbI'IDmey DalaDpu''a'? maw'choH SoSwI'
vIja'DI' qoj *Addams* qorDu' *motto* vImughDI' qoj *Hamlet*
DamughDI' qoj *sonnet*mey mughDI' *Nick* qoj *Gettisburgh
Address* vImughDI', tlhIngan yIn, Qo'noS wo' wanI' joq vIDel 'e'
DaHar'a'? yIvemmoH'egh! yIqImchoH!

> wa' DuSaQ Qu''e' vIlumtaH. wa' qun wanI''a' De' vIghItlhnIS 'e' vIlum, va.

bIlumtaHvIS SuvwI'na' quv DaDalaHbe'. bIbep 'e' yImev. DaH
Qu'lIj yIta' pagh bIlI'be'choH! betleH jejHa' DaDachoH.
bIqetlhchoH. bIQaQlaH. bIwIvnIS.

> Qu'vatlh jIbuDDI' jImogh; 'ach jImoghDI', Qu' vIta'nISmeH HoS vISuq,
> jIrIH'eghrupmo'. (mISvam'e' yIbuSQo'.) qun wanI' Qu'wIjvaD wanI''e' vIqelnIS:
> qaSDI' 1969 tera' maS ghorDaq Saq Humanpu'. 

*television*Daq wanI'vam vIbej 'e' vIqaw.

> qummeyvaD HubbeqmeyvaD je
> potlhmo', Qu'wIjvaD De'Daj vIghItlh 'e' vIwuq. 'a DaH tlhIngan Hol
> vIbuStaHvIS jIlumba' 'ej jImoghqu', wej rInmo' Hamlet wImughlI'meH Qu''e'.
> DuSaQ wa' Qu'vam vIta'ta'DI' jIlopqu'.

bIlummeH *Hamlet* 'oHbe'bej meq QaQ'e'. tugh *Hamlet* DamughnIS
'ach Damughpa' DuSaQ Qu'mey Data'nIS. DuSaQDaq bIlujchugh vaj
chay' ghojmoHwI''a' DamojlaH?

> tlhIngan Hol loHvaD jIjeS vIneH 'a wej muchaw'bej poH. Holvam vIlo'laHchu'meH
> jIpo'qu' vIneHmo', DaH Dochvam vIghItlhlI'. vIghItlhDI' jIH 'ej laDDI' latlh,
> chaq nupo'moHtaHmeH lI'. mIw'a'vam wItaHchugh, DubbejtaH laHmeymaj.
> ghu'vammo' jIloprupchoHjaj.

HIja'. yIlop 'ej yIQuch, 'ach yIQub. nI'qu'chugh jabbI'IDmeylIj
laD nuvmey puSqu'. jabbI'IDvamvo' ghoj nuvmey puSqu'. mu'mey
law'qu' leghDI' chaH, latlh jabbI'IDDaq ghoS chaH.

DaH ngoDvam vItob. mu'tlheghvam laDbogh HochvaD, DaH HIjang.
jabbI'IDvam naQ yIlabqa'Qo'! loS mutlheghvamvaD neH yIjang.

> pIj novHol vIlo'taHvIS, QubmeH mIw pImnISmoH yabwIj. DaH ghu'vam tu'lu'.
> ghItlhvam vItaghDI', QIt jIghItlh, 'a DaH jIchung. mIw vay' taghlu'pa', loQ
> chIch qeqnISlu'lI'. reH Qapjaj mIwvam'e'.
> 
> tlhIngan Hol wIlo' 'e' wIghurnISmo', nI'jaj ghItlhvam 'ej yIlaDpu'.

taQqu' mutlheghvetlh. jabbI'IDvamvaD mumeylIj Daghurn 'e'
DanIDtaHvIS loQ leng neH yablIj.

> Qu'vatlh Hu'tegh ghuy'cha' QI'yaH jImogh, vIvuvHa'lu'mo'. 

nuqjatlh? DuvuvHa' 'Iv? qavuvHa'be'. qavuvqu'. rut qaQoch, 'ach
qaQochtaHvIS qavuv. qavuvHa'chugh vaj jabbI'IDlIj nI' vIlaDbe'.
poH nI' poQ mIwvam.

> 'a jIvuv'eghqu'DI'
> vInuSlu' je neH. 

DunuS 'Iv? DuSaQDaq DunuS'a'? juHlIjDaq DunuS'a'? naDev DunuS
pagh.

> bong laHHeywIj QaQ vIwovmoHDI', mu' Hurgh vIHev: yImIyQo'.
> (DapHeyvam'e' chaq yIqImHa'.) ghu'vammo' jImoghba'. latlhmeymo' jImogh je,
> latlhpu' moghmoHmo' ghu''e': naDev tlhIngan Hol wIlo' 'e' wIghurqu'nIS jay'.

mughItlhmoHbe' moghtaHghach. meq QaQ 'oHbe'.

> QI'yaH mabuDlaw'. 

SoHvaD yIjatlh. jIbuDQo'.

> ghobe', mayapbe'bej. 'a ghu'vam Hat wIqay'Ha'moHlaHqu':
> paQDI'norgh luch 'oghnISlu' jay'. law'qu'choHDI' tlhIngan Hol jatlhwI' po'
> jIQuch.

ghojlaHchugh wIvbogh chaH vaj jIQuch. puSchugh chaH jISaHbe'.

> DaH Sarqu' jatlhwI'pu'ma' 'ej Dajqu' tlhIngan Hol loH jeSwI'pu'ma' chaHbogh.
> jeSqu', DatHey 'e' lupoch. 'a Dajbej HolQeD 'e' tu'ba' Sar'a'vam naQ.
> loH'a'vamvaD jeS 'e' vuSqu'bogh nuv'e' ghaq law', 'e' Sachbogh neH nuv'e'
> ghaq puS. ngoDna'vam tob je ghu''e': voghmeyDaq jeSlaH *nIchyon*, batlh
> tlhIngan HolvaD 'e' vuS ghaH, *SeQpIr* ghItlh'a'mey mughtaHvIS. HIlachQo',
> rut mujatlh ghaH, 'a jInoD. laHDaj tobchu' DuSaQ'a' popmeyDaj. HolQeD wIgh
> ghaH, 'ach tlhIngan Hol lo'taHvIS qoj pab De'Daj ja'taHvIS, pIj berghmoH
> ghaH. 'ach Hu'tegh, laHna'chaj lutemlaH'a' berghwI'pu'vam? ghobe' jay'.
> HolQeDvaD neH jeSchu' 'e' vuSlaw' 'a vuSHa' latlh. qabbe' latlhpu' mIw, 'a
> DaHjaj ghaqqu' ghaH'e' net temlaHbe' jay'.

qatlh bISaHqu'? SoH'egh. chaH'egh latlh 'e' yIchaw'.
bIbepnISbe'taHvIS bIbeplaw'.

> qaSjaj wanI''e' najlI'bogh loHwI''a' (*Lawrence*): SeQpIr tlhIngan Hol paqmey
> leghlaH neH ghaH. wanI'Heyvam chavlu'meH 'ut ghaqwI''a' law'. batlh
> ghaqbejta' *nIchyon*.

jIQochbe'bej. batlh Daghaqbejta' je.

> toH, tujangqang'a'? nI'bejpu' ghItlhwIj. maj. Qapla' jIrInlaw'.

nI'bejmo' ghItlhlIj, QaQ 'e' qatlh DaQub? latlhpu' jabbI'IDmey
tlhej jabbI'IDlIj 'e' DalIj'a'?

> pItlh
> 
> ghuy'Do
> 

charghwI'
-- 

 \___
 o_/ \
 <\__,\
  ">   | Get a grip.
   `   |


Back to archive top level