tlhIngan-Hol Archive: Tue Jul 03 09:37:30 2012
[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next]
Re: [Tlhingan-hol] nuq bop bom: 'ay' cha'vatlh wa'maH loS: quvHa'wI' DaqaDbe'chugh bIquvHa''eghmoH
At 05:01 '?????' 7/3/2012, you wrote:
On Sun, Jun 17, 2012 at 10:04 AM, Qov
<[email protected]> wrote: > vajar was asking
the doctor to verify that he was hearing all
that he should > hear. bIval; Huy' Darur. wabmey
ghoghmey je QoynISba', 'ach De' Qoy je neHbej.
'ay'mey vIqontaHvIS nachwIjDaq qech tu'lu' 'ach
qech vIQumta' 'e' vISovbe' DalaDpa'. chaq vIyaj
jIH neH reH 'e' vISIv. qech Dayaj je Da'olDI' reH jIQuch.
> 214: quvHa'wI' DaqaDbe'chugh
bIquvHa''eghmoH > > QoymoHwI'mey teqta' vajar.
nom bIH nuD Qel ghIq nobHa'. jatlh,
"tIjomqa'. > teSlIjDaq bIHtaHvIS vInuDnIS.
tamtaHvIS ghoghwIj choQoylaHchu'chugh HIja'." >
raSDaq ba'choH vajar 'ej teS nuDmeH joD Qugh.
'eS'a' raS? raS motlhDaq ba'chugh SID, joDnIS Qel 'e' vIpIHbe'.
wot <lean forward> wIHutlh.
> jatlh, "ra'wI' qaDta'bogh > mang'e' DaqIHpu',
qar'a'? QuDHom Dajqu' taghmoHta' beqlI', vajar
HoD. ghutar > laghlI'mo' nom *veS* beq naQ
ngejlI' quv rop'a'Hey." (mu'tlhegh vIlaDchoHDI', ghutar laghlaw'lI' vay'.)
lagh 'e' lunID!
naDev lugh'a' «beq naQ»? qaq'a' «beq Hoch»?
jIQochbe'.
> Hub'egh vajar. jatlh, "rop 'oHbe' quv'e'.
batlh vangchu'ta' beqpu'wI'. quv > nge'laHbe'
vay' 'ej noblaHbe'." (vaj chay' vay' quvmoHlu'?)
vay' quvmoHlu'DI' quv chav joq naD vay'. quv noblu'be'.
> jatlh Qel, "qapumbe', HoD. qanaD. DujvamDaq
pIj qaS wanI'mey quvHa'. quv > nge' net
nIDbej." > > "qaQoylaHchu'," jatlh vajar. Duj
naDHa'meH Qel tampu' ghoghDaj 'e' vIyajchu'.
> "batlhHa' vanglu'taHvIS quv chavbe'lu'." >
vIttlhegh neH jatlh vajar, 'ach pum yajlaH Qel.
qaStaHvIS wanI'mey quvHa' > vangbe'law'taH. > >
"latlh teS." jatlh Qel. tlhe''egh vajar 'ej
latlh teSvaD jatlh Qel, > "jIvanglaHDI' jIvang.
SoghlI' vItoDta'. HeghlI' be'vetlh, pagh
mIghchoHlI', > 'e' vIbej vIneHbe'mo', waw'
ropyaHDaq vIQayta'. Dach 'e' Sovpa' Sa', > mamejmo' HotlaHbe' Sa'."
(luDI' qImyal, chaq «Qugh tetlh» lut qonnIS vay' 'ej bomnIS.)
Qugh Qel tetlh, lot tetlh ghap Daqel'a'? lotmey'e' qawbogh Qugh?
> vajar merpu'. jatlh vajar, "chaq
chovnatlhvetlh vIyajbe'pu'." latlh mu' QaQ law'
«chovnatlh» QaQ puS, 'e' vISIv.
qaStaHvIS DIS law' mu'vetlh vIlo'taHmo' ghaytan
vIchovHa'. naDev <ghantoH>, <qech>, <wanI'> joq vImaSbe'.
> jatlh Qel Qugh, "Dayajpu'. bIghHa' 'avwI'
SoHtaHvIS, yelwIyyItngan qama'vaD > QaHwIj
DaSuqta'. bIqub. Heghpa' qama' tam bepbe'
HochHom." toH. Mahoun > Qorghta'bogh Qel'e'
ghaH Qugh'e'. rI'pu'bogh 'avwI' qawchugh Qel
qaStaHvIS > DISmey law', qubqu'law'.
vajar HoD qawpu' Qugh Qel 'e' ghovlaw' Hota'ro' Sogh. qublaw' je be'vetlh.
ropyaHDaq pawDI' Hota'ro' ghovba' Qel. DaH HoD
naSbe' toy'taH Hota'ro' 'e' tulmo' Qel, ghaytan
ghel. chaq jatlh Qel, <ben law' HoDlI' vIqIHpu'.
loD quv ghaHlaw'.> rurbogh mu'mey jatlhpu'mo' Sovchuq 'e' Har Hota'ro'.
> "DaH DuQoylaHchu' je teSvetlh," jatlh
vajar. > > "maj. Hoch DaQoynISbogh
DaQoylaw'taH, HoD," jatlh Qel. (cha'logh yajlu'mo' qanaDqu'.
mumaw'choHmoH ghu' vIchenmoHta'bogh! Dat 'Ij
Hung. pagh luvoqlaH. chay' De' vIQum? vaj 'eSSIm
luSuchnISpu' 'ej tagha' SaHbe'choH SID quv maqoch.
Which reminds me: Happy Canada Day, belatedly.)
vItIvqu'pu'. yIttaHbogh yupma'vaD jIjeS, 'etlhwIj vIjoqmoHtaHvIS!
> "latlh DaghelnIS'a'?" > > "HIja'," jatlh
vajar, "wa'leS qaStaHvIS megh qoSwIj wIlop jIH
beqpu'wI' je. > 'et tachDaq ghomuv. juppu' quv
tIqem." Hota'ro' mu'mey le' qaw vajar 'ej lo'. HoDDaj qeSchu' yaSvetlh.
toy' 'e' nID. Dujvam yajmeH Hota'ro' laH voq 'e' wuq vajar.
> "SoHvaD ghorgh qaS megh?" jatlh Qel. DujDaq
qaSbe'mo' jajlo', jaS jaj yaj > vumwI'pu' pIm.
In case you missed it, I'll offer the option of
putting {lu-} on {yaj}. I can accept an
implicitly plural {jaj} if leaving it off was intentional.
chIch vIta'pu' 'e' vIqawbe'mo' jIpwIj vIlaj. :-)
> mon vajar 'ej poH per. loQ QongmeH poH mImnIS
Qel 'ach jeS 'ej juppu' qem > 'e' lay'.
QongDaq buSbe' neH. Do' yaH lonnISbe'. >
naDev lutvam qonmeH mIw ghantoH vImuch: qatlh
qechvetlh vIlo'ta"? qatlh pIm Qel jey? 'utbe'.
jaj Hoch QaptaH Duj 'e' vImuch neH. pIj lutmeyvaD
reH vemtaH nuvpu''e' bopbogh lut. jaS jIvang
vIneH. ... 'ach SIbI'Ha' lutvaD potlh Qel QongmeH
poH. lopno' mejDI' SIbI' QongchoH DaH net Sov.
'ej lut SIghchoH ngoDvetlh. reH lut DajmoH pagh
teHlaw'moH ngoDHommey vIqonDI' lutwIj luSIghmoH.
vInabchu'be'mo' qon'eghlaw' lut.
Sojpa'Daq ghom ghutar vajar je 'ej ghem
SopchoH. Qu'Daj ta'lI'mo' Hota'ro' > DachtaH,
'ach Qapla' chavta'mo' ghutar Seyqu'. chobDaq
be'tlhar HungpIn je > mu'mey qonpu' Hung
qonwI'mey 'ej HoSghajqu'mo' QIn labqa'ta'
bejwI'pu' mu'mey labqa'ta' chaH qar'a'? QIn
lulabqa'ta'chugh, QIn *lu*labqa'ta'.
qatlh muQaghmoHtaH moHaqvetlh'e' neH? rut wI-/DI-
vIDuD. chaq nI-/Du- vIlo'chu'be' 'ach lu- vInoptaH. 'ej noptaH je Okrand.
> rInpa' may'. Hay'choHpa' Hung yaSpu',
jatlhta' be'tlhar, "DujvamDaq ngoy' > Hoch
tlhIngan. toy'chu'be'chugh mochDaj, moch
qaDnIS. Hoch ratlhbogh Qu'mey > ta'chu'taHvIS
yaS, Qu'vetlh potlh ta'be'chugh, tlhIngan wo'
toy'Ha' yaS. > tlhIngan wo' vItoy'." be'tlhar
mu'mey ja'taHvIS ghutar, ghogh SeQ lo' 'ej >
bochtaH mInDu'Daj. qeylIS chut ja'bogh loD rur.
«qaqaD» 'oSchoHlaw' «tlhIngan wo' vItoy'.» -- ghunchu'wI'
bIlugh! 'ay' vInoppu'bogh vIDel: qaH'eng qaD
HungpIn. ghelmeH jatlh, <bImatlh'a'?>
<'IvvaD> jatlh qaH'eng
ghelmo' qaH'eng, Sa' toy'be' 'e' Sov HungpIn. 'ach 'ay'vetlh vIqIl.
- Qov
_______________________________________________
Tlhingan-hol mailing list
[email protected]
http://stodi.digitalkingdom.org/mailman/listinfo/tlhingan-hol