tlhIngan-Hol Archive: Fri Jan 23 14:26:33 1998
[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next]
Re: jatmey QaghmeyHey
- From: [email protected] (Alan Anderson)
- Subject: Re: jatmey QaghmeyHey
- Date: Fri, 23 Jan 98 15:34:52 EST
ja' peHruS:
>wejHu' HolQeD jatmey je vIHevpu'
>mangachmeH latlh Hechmey nob jatmey
reH ngachrup ngachwI''a'. :-)
>1. lut'e' qonbogh Tad StaufferDaq mu'tlhegh {Dach qach -- ratlh DI neH}
>tu'lu'
>mu' {ratlh} tam mu' {chuv} 'e' vIchup
qatlh <chuv> DamaS? Dach vay' 'ej ratlh vay'. chaq nge'chugh vay',
<chuv> vIparHa'. 'ach ngablaw'pu'mo' qach, Qapbej <ratlh DI>.
>2. Qaghba' {'eH HIvruplaw' 'oH} qar {'eH HIvbeHlaw' 'oH}
vetlh 'oH. jan 'oHbe'. vangruplaH vetlh. vangbeHlaH jan.
Qaghba' bIjatlhDI' bIQaghba'. qarbe' <HIvbeHlaw'>.
>3. Sor vuv SuS neH Sor Dogh (qonwI' charghwI') lutDaq mu'tlhegh {yuvqa' 'ej
>mevqa' SuS} tu'lu'
>qaq mu'tlhegh {yuvqa' SuS 'ej mevqa'} 'e' vIHar
>mu'tlhegh 'ay' wa'DIch tlhejnIS DIp'e' 'e' vIHar
>mIwvam lo'ta' MO 'e' vIlaDpu'
>nuq bIH vIDmeyraj'e'
charghwI' meq vIyajlaw'. wa' Doch ta'taH SuS: yuvqa' 'ej mevqa'.
quqlaw'. tlhoS wa' wot luDa cha'. yuvqa' SuS 'ej mevqa' ja'lu'chugh,
jaS ghu' vIyaj. vIlaDDI', wa'logh vanglaw' SuS 'e' vIqelrup.
>4. twig 'oS'a' Sor nItlh
>branch 'oS'a' Sor DeS
>trunk 'oS'a' Sor porgh
>maj jIyaj tugh MOvo' mu'mey qar DISuq 'e' vItul
qech Dayajba'. mu'mey Dalajlaw'. chay' qarbe' mu'meyvam?
DeS ghIt je ghajmo' 'obmaQ bIbepqang'a'?
>5. chaq qar je Sor 'oQqar
>Perhaps 'oQqar can mean "root" rather than merely an edible tuber.
KGT vIlaDtaHvIS jIH, "root" 'oSlaHbej mu'vam 'e' vIleghchu'. 'ach
Soj qellI'mo' paq mu'vam QIjtaHvIS, vuD pIm vIvuvlaH.
>BTW, I still see qurgh as beans, not seeds in general.
rap qurgh "seed" je not 'e' vImaq. "seed" Daqel DaneHlaw'mo', qurgh
vIchup neH. chaq yap qech. chaq yapbe'. mu'tlhegh DajatlhnISlaw'bogh
vISovbe'chu'mo', qechlIj QIjmeH qarchu'bogh mu' vISovchu'be'.
>6. tree top 'oS'a' Sor nach
>vItIv mu' pIm wIghajbe'law'
chaq pupbe' "top". ghaytan lutvam vImughnISchugh, "crown" vIwIvta'.
>7. tlham ghovbe' Sor literally means The tree does not recognize the gravity.
>I'm not sure what "recognize" means here. Refuse to believe?
nap qech. pumlI' Sor, qar'a'? vaj pumpu'qu'pa', SIghbe'law' tlham.
bIpumtaHvIS nagh Dachaghchugh, ghoplIjvo' pumbe'law' nagh. SoH
tlhopDaq HuSlaw'taH neH. tlham Daghovbe'.
>more later SachtaHmeH tlhIngan Hol mangachjaj peHruS
toH, qabuSHa'taH DaneH'a'?
-- ghunchu'wI'