tlhIngan-Hol Archive: Tue Jan 21 15:31:21 1997

Back to archive top level

To this year's listing



[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next]

RE: Hol mIw jabbI'ID cha'DIch



January 21, 1997 7:51 AM EST, jatlh peHruS:

> yIqIm
> chaq {ghaH yIqIm} wIjatlhlaH je

jIQoch.  jatlhbe' Okrand "pay attention to."

> loQ yIleS
> {vagh tup yIleS} wIjatlhlaH je qar'a'

jIQochbej!  yIjatlh <qaStaHvIS vagh tup yIleS>.

> bIjatlh 'e' yImev
> {Dap Dajatlh 'e' yImev} wIjatlhlaH je qar'a'

DaH jIQochbe'choH.  chaq naDev lughbe' <Daq Dajatlh> 'ach 'e' vIHon.

> jIjeS vIneH
> qatlh {tlhIngan Hol ghojghom vIjeS vIneH} wIjatlhlaHbe'
> wIjatlhlaH 'e' vIHar

jIQochqa'.  mu' 'oHbe'law' <ghojghom>'e'.  'ej bIjatlhlaHlaw' <tlhIngan Hol 
ghojmeH ghomvaD jIjeS vIneH>.  (The group is the beneficiary of this action, 
right?)

> jIHeSpu' 'ach jIHeSqa'be' vIneH
> chotbogh HeS vIHeSpu' 'ach vIHeSqa'be' vIneH

lughbe'law'.  yIjatlh <vay' vIchotta', 'ach jIHeSqa'be' vIneH>.

> jInay 'ej Saw loDnI'wI'
> loD val vInay 'ej be' jIv Saw loDnI'wI'

mu'tlheghvam vIlaj.  qatlh qay'?

> ngoS chuch
> chuch vIngoS

lughbej wa' neH, 'ach mu'tlhegh lugh vIngu'laHbe'.  lugh mu'tlhegh wa'DIch 'e' 
vIQub jIH.  <ngoS chuch.  chuch vIngoSmoH.>

> {object} lajlaH tlhIngan Hol Hoch wot 'e' vIDel
> 
> jIropchoH
> targhDajvaD tar vIje'pu'mo' targhDaj vIropchoHmoH
> pIj {stative verbs}vaD mojaq {-moH} wIchel vaj {object} lajchoH wotvetlh

<-moH> ghajchugh wot, "object" lajlaHbejqu'!  ngoDvam vIghoHbe'!

> rut choHlI' tera'ngan Hol qech 'oSbogh tlhIngan Hol wot qech
> jISaHbe'
> be'nalwI' vISaH

mu'tlheghvam'e' vIlaj je.  jatlh Okrand, "care (about), be concerned (about)."

-- 
SuStel
Beginners' Grammarian
Stardate 97059.5


Back to archive top level